Công suất phản kháng là khái niệm không còn quá xa lạ trong lĩnh vực sản xuất công nghiệp. Đây là chỉ số cần thiết để đảm bảo công suất hoạt động theo tiêu chuẩn của các nhà mày. Nếu như công suất phản kháng quá cao sẽ khiến doanh nghiệp bị phạt và ảnh hưởng đến quá trình sản xuất. Vì vậy, bạn cần phải bụ công suất phản kháng thông qua các thiết bị chuyên dụng. Vậy công suất phản kháng là gì? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết sau nhé.
Công suất phản kháng là gì?
Như đã biết, công suất phản kháng đóng một vai trò quan trọng để đảm bảo hệ số cos phi trên mức quy định. Vậy công suất phản kháng là gì? Theo một cách đơn giản, các tuabin ở các nhà máy điện sẽ được cấu tạo từ hai thành phần là công suất phản kháng (Q) và công suất thực (P). Đây là 2 thành phần quan trọng nhất giúp cho các loại máy móc hoạt động ổn định. Tùy theo từng đặc tính tải điện mà 2 loại trên sẽ sử dụng nhiều hơn. Tuy nhiên, đa số lượng Q sẽ chiếm tỉ trọng ít nhưng bắt buộc phải có.
Các động cơ 3 pha thường không đồng bộ cũng như các loại máy biến áp cần công suất phản kháng nhiều hơn để hoạt động vì vậy mà xưởng sản xuất lớn thường tiêu thụ Q (công suất phản kháng) đáng kể.
Các lưới điện tồn tại hai công suất chính:
- Công suất hữu dụng (ký hiệu P) được tạo ra để sản sinh công có ích trong phụ tải. Công thức của P=S*Cosphi.
- Công suất phản kháng (ký hiệu Q), đây là công suất vô ích, được hình thành do cảm ứng của những loại phụ tải: Máy biến áp, động cơ điện và các bộ biến đổi điện áp. Công thức của Q=S*Sinphi.
Nhằm đánh giá ảnh hưởng của công suất phản kháng đối với các hệ thống, người ta sử dụng hệ số công suất cosphi.
Ảnh hưởng của công suất phản kháng
Công suất phản kháng là loại công suất vô ích gây ra những tác động xấu về kỹ thuật và kinh tế. Lượng công suất phản kháng tiêu thụ sẽ gây ra lãng phí điện và chịu những án phạt từ các công ty cung cấp điện.
Về yếu tố kỹ thuật công suất phản kháng sẽ tạo ra quá trình sụt áp lên các đường dây và gây tổn thất công suất đường truyền. Vì vậy mà doanh nghiệp cần phải tính toán công suất phản kháng để có biện pháp bù hợp lý. Hiểu nôm nà là nâng cao hệ số cos phi. Theo các quy định của điện lực nhà nước, hệ số cosphi phải từ 0.9 trở lên.
Quy định này được ban hành nhằm giảm thiểu các tổn thất công suất trên các phần tử của hệ thống máy biến áp và đường dây. Từ đó giảm tổn thất điện áp trên các tải điện và tăng công năng truyền tải điện từ đường dây và máy biến áp.
Bộ công thương đã ra thông tư về Quy định về mua, bán công suất phản kháng. Thông tư này có hiệu lực từ ngày 10/12/2014 và các công ty sản xuất nếu để công suất phản kháng thấp hơn hệ số cosphi 0.9 sẽ bị phạt.
Tại sao phải bù công suất phản kháng?
Việc bù công suất phản kháng là rất cần thiết đối với doanh nghiệp sản xuất cũng như các công ty cung cấp điện năng.
Đầu tiên, chúng sẽ giúp doanh nghiệp hạn chế lượng điện năng lãng phí do công suất phản kháng tạo ra trong quá trình hoạt động máy móc, sản xuất.
Đối với các cơ sở điện, họ sẽ giảm thiểu được nguồn điện cung cấp cho doanh nghiệp.
Lợi ích khi nâng cao hệ số công suất phản kháng cosφ:
Có rất nhiều lợi ích khi nâng cao hệ số công suất phản kháng cosphi:
- Đầu tiên, giảm tổn thất công suất trên các phần tử của hệ thống điện (máy biến áp và đường dây)
- Giảm thiểu các tổn thất điện áp trên đường truyền tải điện.
- Nâng cao khả năng truyền tải điện của máy biến áp và đường dây.
Các doanh nghiệp cần phải có những biện pháp nhằm bù đắp lượng công suất phản kháng tạo ra để hạn chế các ảnh hưởng của chúng đến bài toán chi phí. Để làm được cách này, bạn chỉ việc nâng cao hệ số công suất phản kháng cosphi.
Cách bù công suất phản kháng thông dụng nhất
Phương pháp nâng cao hệ số cosphi tự nhiên:
Việc nâng cao hệ số cosphi theo phương pháp tự nhiên sẽ ứng dụng nhiều biện pháp để quá trình tiêu thụ điện giảm đi lượng công suất phản kháng ở nguồn cung cấp, bằng cách:
- Thay đổi và cải tiến toàn bộ tiến trình công nghệ nhằm giúp cho các thiết bị làm việc ở trạng thái hiệu quả nhất.
- Thay thế những động cơ làm việc non tải bằng những thiết bị công suất nhỏ hơn.
- Giảm thiểu những động cơ chạy không tải.
- Có thể sử dụng động cơ đồng bộ thay thế cho động cơ không đồng bộ ở những nơi cho phép.
- Thay thế các biến áp làm việc non tải bằng những loại máy biến áp dung lượng vừa phải.
Phương pháp nâng cao hệ số cosphi nhân tạo
Sử dụng phương pháp này có thể làm tăng hệ số cosphi bằng cách đặt các thiết bị bù công suất phản kháng. Những loại máy này gồm:
Máy bù đồng bộ
Loại máy này hoạt động như một động cơ làm việc trong trạng thái không tải. Ưu điểm của thiết bị này là sản sinh và tiêu thụ công suất phản kháng từ mạng lưới điện.
Tuy nhiên, các thiết bị này đang hạn chế sử dụng vì chúng khá phức tạp, khó lắp ráp và bảo trì.
Sử dụng tủ tụ bù
Đây là thiết bị chuyên dụng để bù công suất phản kháng được nhiều doanh nghiệp sử dụng nhất. Thông qua các cấp tụ bù, lượng công suất phản kháng sẽ được bù đắp để nâng cao hệ số cosphi luôn trên mức quy định.
Bạn có thể mua và lắp đặt các tủ tụ bù một cách đơn giản, chúng có thể làm việc một cách tự động và giúp cho doanh nghiệp tránh khỏi những hình phạt từ cơ sở điện lực.
Lời kết
Với những thông tin trên, chúng tôi đã giúp bạn hiểu thêm về công suất phản kháng và cách bù đắp công suất phản kháng để tránh nhận án phạt từ cơ quan điện lực.