Aptomat là một trong những thiết bị điện thông dụng mà bất cứ hộ gia đình nào cũng đều phải dùng. Đây thực chất là một loài cầu dao thông minh với khả năng đóng ngắt tự động. Từ đó giúp cho các thiết bị điện trong gia đình được bảo vệ khi dòng điện quá tải hoặc bị sét đánh. Có nhiều người vẫn thắc mắc không biết aptomat là gì, chúng có những ứng dụng nào trong cuộc sống. Vậy thì bạn hãy xem qua bài viết sau để hiểu rõ hơn về aptomat nhé.
Aptomat là gì?
Aptomat thực chất là một loại cầu dao tự động có thể tự ngắt dòng điện. Thiết bị này có tên tiếng Anh là Ciruit Breaker (CB). Những thiết bị aptomat được sản xuất ra mới mục đích bảo vệ hệ thống điện trong nhà bằng cách ngăn ngừa quá tải và ngắn mạch. Thậm chí một số sản phẩm aptomat đời mới có thêm tính năng bảo vệ chống dòng rò với tên gọi là aptomat chống rò, chống giật.
Cấu tạo chung của Aptomat
Hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại thiết bị aptomat với những công dụng khác nhau. Chúng có điểm chung về cấu tạo là kết hợp từ hai cấp tiếp điểm (hồ quang và tiếp điểm chính) hoặc 3 tiếp điểm (hồ quang, tiếp điểm chính và tiếp điểm phụ). Khi đóng mạch điện, các tiếp điểm này sẽ lần lượt đóng từ hồ quang đến tiếp điểm phụ và cuối cùng là tới tiếp điểm chính. Nếu ngắt mạch điện, quy trình mở tiếp điểm sẽ ngược lại, đi từ tiếp điểm chính đến hồ quang thông qua tiếp điểm phụ.
Với thiết kế như vậy sẽ đảm bảo được hồ quang điện chạy qua một tiếp điểm và bảo vệ được tiếp điểm còn lại cũng như toàn bộ hệ thống điện. Với những loại aptomat 3 cấp tiếp điểm thì tiếp điểm chính sẽ được bảo vệ tuyệt đối và ngăn cách với hồ quang điện.
Một số loại aptomat còn có thêm bộ phận là dập hồ quang với chức năng truyền động cắt và móc bảo vệ. Một thiết bị dập hồ quang có thể phân thành 2 loại là nửa hở và nửa kín. Dập hồ quang thường có cơ cấu truyền động cắt điều khiển bằng tay hoặc cơ. Phần móc bảo vệ có 2 kiểu cơ bản là điện tử và rơ le.
Nguyên lý làm việc của Aptomat
Mặc dù có nhiều loại aptomat nhưng chúng đều có nguyên lý hoạt động giống nhau. Chúng có những móc khóa với công dụng ngắt mạch khi phát hiện thấy hệ thống điện bị rò rỉ hoặc xảy ra lỗi. Nếu như dòng điện đi qua các tiếp điểm và thay đổi đột ngột, từ trường trên các lò xo sẽ bị giảm (điện áp thấp) hoặc lò xo bị làm nóng (điện áp cao) khiến cho các tiếp điểm giãn nở đồng thời ngắt dòng điện.
Những loại aptomat sử dụng trong gia đình (dòng điện định mức nhỏ hơn 600A), người dùng phải dùng tay để đóng mở thiết bị hoạt động trở lại. Với những mẫu aptomat dành cho dòng điện cao hơn (1000A) sẽ có cơ chế điều khiển điện tử.
Sau khi trường hợp ngắn mạch diễn ra một khoảng thời gian nhất định, các lò xo trong móc bảo vệ sẽ hoạt động bình thường để giúp các tiếp điểm tiếp xúc trở lại. Từ đó mà dòng điện có thể đi qua bình thường.
Các tiếp điểm có trong thiết bị aptomat được là bằng hợp kim đồng, hợp kim nhôm và các chất liệu dẫn điện khác. Tuổi thọ của các tiếp điểm sẽ tùy thuộc vào số lần tiếp xúc với hồ quang điện khi ngắt/mở dòng điện. Nếu tiếp xúc nhiều lần, các tiếp điểm sẽ bị ăn mòn và bạn cần phải thay thế các tiếp điểm này để aptomat có thể hoạt động ổn định hơn.
Công dụng của Aptomat
Những chiếc aptomat có nhiều lợi ích thiết thực trong đời sống. Gần như mọi gia đình đều sử dụng aptomat và chúng cực kỳ phổ biến trong bất kỳ hệ thống điện nào. Chúng tôi xin liệt kê một số lợi ích trọng yếu của aptomat:
- Khả năng tự động đóng ngắt dòng diện trong các hệ thống điện khi nhận thấy hiện tượng sụt áp và ngắn mạch xảy ra.
- Bảo vệ các thiết bị điện khỏi những hư hỏng và hao tổn do hệ thống điện bị rò rỉ hoặc gặp sự cố
- Khi dòng điện bị rò rỉ xuống đất, sự mất cân bằng giữa dòng điện đi – về diễn ra. Aptomat sẽ có vai trò ngắt điện để đảm bảo dòng điện không rò rỉ ra ngoài và tiết kiệm điện năng.
- Nếu bị rò rỉ điện khiến người sử dụng bị giật điện, thiết bị aptomat cũng tự động ngắt dòng điện để bảo vệ tính mạng của con người.
Trên đây là những công dụng của aptomat dòng điện 1 pha sử dụng trong gia đình. Sau đây là những tính năng của aptomat 3 pha:
– Tự động ngắt dòng điện khi thấy điện áp quá cao.
– Bảo vệ dòng điện biến thiên trong các trường hợp bị ngắn mạch, quá áp hoặc sụt áp.
– Bảo vệ các thiết bị máy móc công nghiệp và điều chỉnh dòng điện ở tải áp cao. Đồng thời ngăn chặn quá trình rò rỉ điện ra bên ngoài để đảm bảo an toàn cho người điều khiển.
Những ứng dụng của thiết bị aptomat
Hiện nay, các loại aptomat đang được sử dụng khá rộng rãi không chỉ trong đời sống mà còn ở các công ty sản xuất. Chúng được ứng dụng trong các lĩnh vực điện và hệ thống tự động hóa. Đối với các tòa nhà chung cư, aptomat có thể được lắp đặt để ngăn quá tải điện.
Hiện nay, aptomat được ứng dụng khá nhiều lĩnh vực như: Công trình dân dụng, văn phòng, sân bay, nhà ga, và các xưởng sản xuất lớn.
Có rất nhiều loại aptomat được sản xuất nhằm đáp ứng nhu cầu sử dụng của người dân, doanh nghiệp. Bạn hoàn toàn có thể mua chúng tại các cửa hàng điện hoặc shop online bởi các sản phẩm này khá thông dụng và giá thành thấp.
Lời kết
Trên đây chúng tôi đã cùng bạn phân tích về những đặc điểm, cấu tạo của thiết bị aptomat. Đây là một sản phẩm điện thông minh giúp đóng ngắt dòng điện trong những trường hợp cần thiết. Hiện nay, công ty chúng tôi đang cung cấp khá nhiều mẫu aptomat đủ giá tiền và công năng. Nếu như có nhu cầu, bạn hãy liên hệ để nhận được tư vấn nhé.
